آرکئوسیات ها از نظر محدوده ی سنی به زمان کامبرین زیرین تا میانی محدودند . از لحاظ ریخت شناسی بین شاخه کیسه تنان و اسفنج ها قرار گرفته اند . اسکلت آهکی آنها دارای شکلی مخروطی است که معمولاً دو دیواره دارد و گرانول دار می باشد . در حفره بین دیواره داخلی و دیواره خارجی پرده های کاذب شعاعی و عمودی شکل وجود دارند . اسکلت منفذ دار است . قسمت های نرم ، محدود به فاصله بین دو سطح دیواره داخلی و خارجی می شود . این موجودات رشد اگزوتکائی Exothecal دارد که این رشد در قسمت رأس مخروط انجام می پذیرد و در این ناحیه موجود به محل زیست خود متصل است .
قطر دهانه از 6 - 5/ 1 سانتی متر و ارتفاع موجود نیز بین 10 تا 5/1 سانتی متر تغییر می کند .
شاخه آرکئوسیاتها به دو رده تقسیم می شوند : 1- رده منظم ها 2- رده نامنظم ها
اسفنجها (پوریفرا) از سادهترین جانوران هستند. اندازه آنها از چند میلیمتر تا چندین متر تغییر میکند. رنگ این جانوران نیز گوناگون است و از خاکستری تا قرمز ، نارنجی ، آبی ، بنفش و سیاه تفاوت دارد. اسفنجها در آبهای شور و اعماق مختلف دریا یافت میشوند و تنها یک راسته از این جانوران در آب شیرین زندگی میکند.
اسفنجها معمولا خود را به سنگها و اجسام جامدی که در آب وجود دارد میچسبانند. تعیین هویت و انتساب اسفنجها به جانوران ، در اواسط قرن نوزدهم میلادی صورت گرفت. تعیین جایگاه اسفنجها در ردهبندی جانوران دقیقا مشخص نیست. به علت هضم داخل سلولی ، اسفنجها از سایر جانوران پریاختهای متمایزند و به این جهت به آنها پرآزیان نیز گفته میشود.
فهرست مطالب:
شاخه آرکئوسیاته ها
شکل شماتیک
ویژگی های عمومی شاخه اسفنج ها
انواع اسفنج از روی ضخامت دیواره شکل حفره مرکزی
اسکلت اسفنج ها و مواد تشکیل دهنده آن
رده بندی و جنس های معروف اسفنج ها
رده دمواسپونجیا
مهمترین نمونه های رده دمواسپونجیا
جنس سیفونیا
جنس الوکوپییوم
جنس کنمی دیاستروم
جنس ورروکولینا
رده هگزاکتینلیدا
جنس ترمادیکتیون
جنس سلوپتی کیوم
رده کلسی اسپونجیا
جنس رافیدونما