پاورپوینت مبحث سرطان (pptx) 14 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 14 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
مراقبت های پرستاری در پیشگیری و کنترل درد و خستگی در بیماران سرطانی
1
مقدمه
بررسيها نشان ميدهد؛ متوسط سن ابتلا به سرطان پستان در ايران، به عنوان شايع ترين بدخيمي در بين زنان در مقايسه با ساير کشورها، يک دهه کمتر مي باشد. امروزه روشهاي مختلف در درمان اين بيماري صعب العلاج بکار گرفته ميشود که جراحي، شيميدرماني، اشعهدرماني، هورمون درماني از رايج ترين آنها است. خستگي مرتبط با سرطان يکي از عوارض شايع ناشي از درمانها محسوب ميشود که اغلب، وضعيتي آزاردهندهتر از درد در بين مبتلايان به سرطان است. براساس تعريف شبکه جامع ملي سرطان خستگي مرتبط با سرطان، علامتي ذهني، ناخوشايند و مقاوم به صورت خستگي جسمي، عاطفي و شناختي است که در ارتباط با بيماري سرطان يا درمانهاي مرتبط با آن ايجاد و در عملکرد طبيعي فرد اختلال ايجاد ميکند. برخي از عوامل تشديدکننده آن عبارت اند از:
اختلالات خواب،کم خوني، بيماريهاي همراه مانند بيماري شريان هاي کرونر، مشکلات رواني و عوارض داروها.
بروز این خستگی 90_60 درصد گزارش شده است.
خستگی با نوع سرطان نیز ارتباط دارد (لنفوما،پستان،پانکراس و..).
خستگي مرتبط با سرطان، به علل مختلف از جمله توليد مواد زائد به دنبال تخريب تومور از سلولها طي درمان است.
عوامل ايجادکننده ي تسريع کننده خستگي مرتبط با سرطان، متعدد و متنوع هستند. شناخت اين عوامل در پيشگيري از ابتلا و يا تسريع درمان خستگي ناشي از سرطان کمک کننده است. برخلاف سایر خستگیها خستگی سرطان با استراحت بر طرف نمیشود.
2
مقدمه
برای تشخیص وتایید خستگی سرطان 4ویژگی معرفی شده است:
کا هش يا فقدان انرژي روزانه، به مدت حداقل دو هفته يا بيشتر
ناراحتی و اختلال عملکرد
وجود شواهد بالینی دال بر حضور خستگی ناشی از سرطان و درمان های مربوطه
فقدان شرایط روان پزشکی مانند افسردگی.
خستگي مرتبط با سرطان با علائم تحليل قواي جسمي، کاهش فعاليت، فقدان انرژي و خلق افسرده مشخص ميشود. اختلالات همراه به صورت اضطراب، افسردگي، اختلالات خواب، کاهش تمرکز و حافظه و اختلالات تغذيهاي مثل بياشتهايي، کاهش کيفيت زندگي، کاهش بقا و افزايش مرگ ومير ايجاد میشود. هزينههايي که به دنبال کاهش فعاليت بيمار، از دست دادن شغل بيمار يا مراقبين او ايجاد ميشود، روند درمان را مشکلتر ميکند. خستگي ممکن است به عنوان يک علامت اوليه، قبل از تشخيص سرطان و طي درمان ظاهر شود و حتي مدتها پس از اتمام درمان در فرد به صورت پايدار در بازماندگان باقي بماند. اين نوع خستگي تنها به مرحله حاد بيماري اختصاص ندارد، بلکه علامتي مقاوم و شايع در بين30_17 درصد بازماندگان از سرطان است. با اين وجود بسياري از مطالعات اوج شدت خستگي را در طول دوره درمان هاي مربوط به سرطان مانند اشعه درماني ذکرکرده اند. رویکرد هایی که امروزه در درمان خستگی ناشی از سرطان اتخاذ میشود به دو دسته روش های دارویی و غیر دارویی تقسیم میشود. درمانهاي غير دارويي مثل طب مکمل و جايگزين، فوايد بسياري در مقايسه با درمانهاي دارويي دارند. که ميتوان به مواردي چون داراي مکانيسم عمل مشخص، سهولت پذيرش همگاني، کم هزينه اشاره کرد.
3
درمان های غیر دارویی خستگی
ورزش، رواني اجتماعي، طب مکمل و جايگزين، موسيقي، لمس، ماساژ، دارو گياهي، طب سوزني يا فشاري، آرام سازي، مديتيشن، يوگا، خواب، مداخلات رفتاري شناختي، آموزش، گروه هاي حمايتي مشاوره فردي، روشهاي سازگاري، ذخيره انرژي، مديريت استرس، خنده، تجسم هدايت شده و تغذيه. با توجه به اين که عوامل بي شماري در ايجاد خستگي مرتبط با سرطان دخيل هستند، بايد درمان خستگي قبل از تبديل به يک عارضه مزمن و مشکل ساز، انجام گردد. با توجه به شخصيت فرد، وضعيت رواني و وسعت بيماري بايد از روشهاي متعدد و متنوع در درمان خستگي استفاده شود. دامنه وسيعي از مداخلات دارويي و غير دارويي در جهت کاهش خستگي مرتبط با سرطان بررسی شده اند.
4
مداخلات غيردارویی برای کاهش خستگی مرتبط با سرطان
ورزش
درمان هاي سرطان منجر به کاهش فعاليت و عملکرد بيماران و درنتيجه بروز خستگي مي گردد. ورزش با افزايش توده عضلاني، افزايش حجم پلاسما، افزايش تهويه و خونرساني ريه و افزايش ظرفيت قلبي در نهايت باعث کاهش خستگي ميشود. ورزش هوازي در توان بخشي بيماران سرطاني و رفع کاهش انرژي، همچنين در افزايش آمادگي جسمي مبتلايان توصيه شده است. پيادهروي خفيف تا متوسط با افزايش انرژي و تحريک اشتها و افزايش ظرفيت عملکرد، خستگي را برطرف می کند. ورزش در نهايت کيفيت زندگي را افزايش و بر جنبههاي رواني بيمار تأثير مثبت مي گذارد. Winning hamبرای نخستین بار (1983) اثر مثبت ورزش در بيماران سرطان پستان تحت شيمي درماني مطرح نمود. او در مطالعه خود برنامه دوچرخهسواري در تخت را به مدت ده هفته، سه بار در هفته به مدت 30دقيقه را اجرا کرد. يافتههاي تحقيق او افزايش ظرفيت عملکرد جسمي مبتلايان را نتيجه داد. مطالعات بسياري، وجود برنامه ورزشي منظم از نوع هوازي يا مقاومتي را در کاهش خستگي مبتلايان به سرطان کارساز معرفي کرده اند. با نگاهي بر مطالعات بيشمار در اين حوزه ميتوان گفت اجراي برنامه هاي ورزشي چه از نوع مقاومتي و چه از نوع هوازي مانند پيادهروي با سهولت در اجرا، نداشتن عارضه جانبي و ايجاد نشاط در بين بيماران مي تواند يک روش جايگزين مناسب در درمان خستگي مرتبط با سرطان باشد.
5
مداخلات غيردارویی برای کاهش خستگی مرتبط با سرطان
طب مکمل و جایگزین
در سال هاي اخير، طب مکمل و جايگزين در پيشگيري از بيماريها و پيشبرد سلامت عمومي طرفداران بسياري ، پيدا کرده است. مرکز ملي طب مکمل و جايگزين را به عنوان يک گروه متنوع روشهاي مراقبت CAM پزشکي و سلامت تعريف ميکند؛ شيوههايي که به طورکلي بخشي از طب رايج در نظر گرفته نشدهاند. محققان دلايل افزايش استفاده رويکرد طب مکمل و جايگزين را نارضايتي مردم از سيستمهاي درماني رايج، قابل دسترس بودن، داشتن اثرات جانبي کمتر، وجود قدرت اختيار، قابليت استفاده براي تمام طبقات اجتماعي، بيشتر درگير بودن افراد شرکتکننده و جامعگرا بودن اين درمانها ذکر ميکنند. اخيراً يوگا به عنوان يک رويکرد غيردارويي در درمان خستگي مرتبط با سرطان مورد توجه محققان قرارگرفته است. بوار و همکاران در سه تحقيق اثرات مثبت يوگا را بر کاهش خستگي مقاوم در بازماندگان سرطان نشان دادند. نتيجه مطالعه بوار حاکي از اندازه تأثير بيشتر يوگا در کاهش خستگي نسبت به ساير مداخلات رفتاري در مطالعات قبلي بوده است. SADJA و همکارانش نیز در يک مطالعه مروري 10مقاله را از نظر تأثير يوگا بر خستگي بيماران مبتلا به سرطان بررسي نمودند. تعداد 9 مقاله بر روي بيماران سرطان پستان انجام گرفته بود. يافتهها حاکي از مؤثر بودن اين روش غيرتهاجمي بر کاهش خستگي مبتلايان به سرطان است. Kwekkeboom و همکاران (2010) تعداد 43 مطالعه انجام شده در تأثير روش هاي ذهني بدني بر کاهش علائم سرطان (درد، خستگي مرتبط با سرطان، اختلال خواب را موردبررسي قرار دادند. يافته هاي اين مطالعه مروري نشان داد، مديتيشن وموسيقي منجر به کاهش يا رفع علائم شده اند. طب سوزني يک روش محبوب و پرطرفدار در بين مبتلايان به سرطان و نوعي از درمان سنتي چيني است که در آن با ورود سوزنهاي مخصوص ظريف به نقاط انرژي در مسير کانالهاي هر بيماري منجر به درمان آن ميگردد.
6
مداخلات غيردارویی برای کاهش خستگی مرتبط با سرطان
حمایت روانی – اجتماعی
عوامل بسياري در ابتلاي فرد سرطاني به اضطراب و استرس دخيل هستند از جمله؛ نوع سرطان، درمان ها، هزينههاي مربوط به آن، درد، کاهش فعاليت هاي اجتماعي، ترس از مرگ ازآنجاکه ارتباط اضطراب و افسردگي با خستگي مرتبط با سرطان تأييد شده است، بيماران مبتلابه سرطان بايد بتوانند عوامل رواني مانند استرس، اضطراب و افسردگي را در خودکنترل کنند. مداخلات مربوط به کاهش استرس و افزايش حمايت رواني اجتماعي شامل آموزش گروههاي حمايتي، مشاوره فردي، روشهاي ارتقاء سازگاري، روشهاي حفظ و ذخيره انرژی، مديريت استرس، تجسم هدايت شده و مداخلات رفتاري شناختي، همگي به نوعي رويکردهاي مقابله با علائم سرطان و خستگي به شمار ميروند. بايد در نظر داشت که آموزش و مشاوره از عناصر کليدي در برنامههاي حمايتي محسوب مي شوند. همچنين، در بين تکنيکهاي فوق، فقط مداخلات رفتاري شناختي با توجه به تخصصي بودن آن، نياز به متخصص مربوطه دارد و ساير تکنيک ها به راحتي در بالين قابليت اجرا دارند.
7
مداخلات غيردارویی برای کاهش خستگی مرتبط با سرطان
اصلاح خواب
اختلال خواب به عنوان يکي از مهمترين عوارض سرطان با شيوع 60-30درصد و در ارتباط با درمانهاي آن محسوب ميشود. اين معضل تا حدي در بين مبتلايان شايع است که حدود 50-25درصد تجويز دارويي انکولوژيستها را داروهاي خوابآور تشکيل ميدهند. گرچه اختلالات خواب و خستگي مرتبط با سرطان دو وضعيت متمايز هستند، اما ارتباط نزديک آنها باهم تأييد شده است. Zee در مقالهاي مروري، تعداد 79مقاله انجام شده بر اختلال خواب و خستگي مرتبط با سرطان را تا سال 2009مورد مطالعه قرار داد. نتايج اين مطالعه تأثير بدخوابي يا بيخوابي را در بروز خستگي تأييد کرد و نشان داد بهبود خواب منجر به کاهش و کنترل خستگي شده است.
8
مداخلات غيردارویی برای کاهش خستگی مرتبط با سرطان
اصلاح تغذیه
بيماران سرطاني در خطر ابتلا به مشکلات تغذيهاي هستند. علائم آن شامل خستگي، بياشتهايي، کاهش وزن، تحليل عضلاني است که بر بقاي فرد تأثير منفي دارد. از طرفي، مشکلات تغذيهاي خود منجر به ايجاد يا افزايش خستگي در اين بيماران ميشود. خستگي در افراد مبتلا به سرطان، اغلب زماني رخ مي دهد که انرژي مورد نياز بدن بيش از تأمين منابع انرژي رخ ميدهد. سه مکانيسم اصلي ممکن است در اين امر دخيل باشند: تغيير در توانايي بدن براي پردازش مواد مغذي مؤثر، افزايش انرژي مورد نياز بدن و کاهش مصرف منابع انرژي. اختلالات تغذيه اي شامل سوءتغذيه، بي اشتهايي و کاشکسي، کم آبي، اختلالات الکتروليتي مي باشند. در مطالعهاي که در سال 4118 انجام شد، اصلاح سبک زندگي (ورزش و رژيم غذايي) و ارتباط آن ها با علائم سرطان مانند خستگي در 227 بازمانده سرطان بررسي شد. يافتههاي اين مطالعه نشان داد؛ بيش از نيمي از شرکتکنندگان تغييرات مثبت تغذيهاي و ورزش را پس از تشخيص سرطان انجام دادند و بيماراني که ميوه و سبزيها بيشتر مصرف ميکردند کمتر دچار خستگي شدند. در مطالعهاي ديگر سال 2012 ارتباط رژيم غذايي و خستگي در 40 بازمانده سرطان پستان، حداقل 12ماه پس از اتمام درمانها ارزيابي شد. نتايج نشان داد؛ مصرف متوسط روزانه سبزيها به خصوص با برگهاي سبز و گوجهفرنگي در بيماراني که خستگي کمتري داشتند بيشتر از افراد داراي خستگي متوسط و شديد بوده است. همچنين بيماراني که خستگي کمتر را گزارش کردند مصرف بالاتري از مواد غذايي ضدالتهاب داشتهاند. عادت غذايي قندهاي ساده، گوشت قرمز و رژيم سالم نيز در بيماران بررسي شد که يافته ها بيانگر آن بود که احتمال بروز خستگي شديد در مصرف کنندگان گوشت قرمز و قندهاي ساده بسيار بيشتر از رژيم غذايي سالم است. توجه به رژيم غذايي مبتلايان به سرطان، يکي از درمان هاي فعلي در رفع خستگي است. مکمل هاي پرپروتئين، هيدراتاسيون کافي، ويتامينها و ميوههايي مانند کلم بروکلي، مواد غذايي مورد توصيه پزشکان است. در صورت کم خوني بيمار، غذاهاي داراي آهن تجويز مي گردد.
9