پاورپوینت مديريت ايمني و سلامت محيط كار (pptx) 22 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 22 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
مديريت ايمني و سلامت محيط كار
مقدمه
امروزه بسيارى از افراد بيش از يك سوم زندگى پس از بلوغ خود را در محيط‌هاى مخاطره آميز مى‌گذرانند. طبق آمار سازمان جهانى بهداشت، سالانه در جهان 120 ميليون حادثه شغلى با 5/3ميليون تلفات اتفاق مى‌افتد كه خسارات ناشى از آنها 500 ميليارد دلار برآورد شده است و نيز 68 تا 157 ميليون مورد بيمارى شغلى در اثر تماس هاى شغلى، سلامت جهان را به مخاطره مى‌اندازد كه علاوه بر ضايعات انسانى، هزينه‌هاى مربوط به اين لطمات، درصد زيادى از توليد ناخالص ملى را در برخى كشورها از جمله ايران، به خود اختصاص مى‌دهد.
مساله ايمني يكي از مهمترين چالشهاي پيش روي كارفرمايان و كارگران در بخش صنعت مي باشد. متاسفانه اغلب كارفرمايان، پرداختن به مساله ايمني را صرفاً بالارفتن هزينه هاي موجود تلقي كرده و تلاش مي كنند تا حد امكان به اين مسئله نپردازند. در صورتيكه آمار نشانگر اين حقيقت است كه مي توان با صرف هزينه هاي ناچيزي در زمينه ايمني و شناخت خطرات موجود در حين كار با ابزار و ماشين آلات گوناگون در بخشهاي توليدي و صنعتي، از بروز خسارات جاني و مالي شديد تر پيشگيري نمود.
در چنين محيط هايي شعار جهانى «اول ايمنى، بعد كار» بازتاب واقعى داشته و دارد و آنجا كه سخن از ايمنى و بهداشت كار به ميان مى‌آيد، همه و همه بدون توجه به گرايش‌هاى فكرى، چه در مراجع قانون گذارى و چه در مراجع اجرايى يا علمى آن را تأييد مى‌كنند.
تعاريف و مفاهيم ايمني و بهداشت كار
ايمني: ايمني ميزان دوري از خطر تعريف شده است. ايمني يك موضوع حفاظت نسبي از برخورد با خطرات است و كميتي نسبي مي‌باشد.
خطر بالقوه: شرايطي كه داراي پتانسيل صدمه به افراد، خسارت به تجهيزات و ساختمان‌ها، از بين بردن مواد و ... باشد.
خطر بالفعل: واژه خطر بالفعل بيان كننده قرارگرفتن نسبي در معرض يك خطر بالقوه مي‌باشد ولي وقتي كه يك خطر بالقوه وجود داشته باشد الزاماً يك خطر بالفعل را به همراه نخواهد داشت.
حادثه ناشي از كار: حادثه يك رويداد يا واقعه برنامه ريزي نشده و بعضاً آسيب‌رسان و خسارت‌آور است كه انجام، پيشرفت، يا ادامه كار را به صورت طبيعي مختل ساخته و همواره در اثر يك عمل يا انجام يك كار غيرايمن يا در اثر شرايط غيرايمن يا در اثر تركيبي از اين دو به وقوع مي‌پيوندد.
ريسك: ريسك عبارت است از امكان وارد آمدن آسيب به انسان يا دارائي او (حقيقي 1379، 110).
قوانين ايمني و سلامت حرفه‌اي در ايران
در هر يك از كشورها براي ايمني و سلامت محيط كار قوانيني وجود دارد كه البته شدت و ضعف آن با توجه به ميزان توسعه يافتگي كشورها متفاوت است. در كشور ايران نيز قوانيني براي اين منظور پيش بيني شده است و بعد از انقلاب نيز توجه ويژه‌اي به اين امر شده است. براي صيانت از نيروي انساني و منابع مادي كشور رعايت دستورالعمل‌هايي از سوي شوراي عالي حفاظت فني جهت تأمين ايمني و وزارت بهداشت جهت سلامتي تدوين مي‌شود كه براي كليه كارگاه‌ها، كارفرمايان و كارآموزان الزامي است (ماده 85 قانون كار).
شوراي عالي حفاضت فني مسئول تهيه آيين‌نامه‌هاي حفاظت فني مي‌باشد ( ماده 86 قانون كار).
در ايران اشخاص حقيقي و حقوقي كه قصد تأسيس كارخانه داشته باشند بايد طرح‌هاي خود را از نظر ايمني به تأييد وزارت كار (شوراي عالي حفاظت فني) و از نظر سلامت به تأييد وزارت بهداشت برسانند. اين موارد در خصوص واردات ماشين آلات هم صادق است ( مواد 87 الي 90 قانون كار).
در مورد كاركنان نيز كارفرمايان براي حفاظت از ايمني و سلامت كاركنان در محيط كار مكلف به تهيه تمامي وسايل ايمني و ارائه آموزش‌هاي لازم مي‌باشند. همچنين كاركناني كه در معرض بيماري‌هاي ناشي از كار هستند بايد پرونده پزشكي داشته باشند و هر سال يكبار توسط مراكز درماني مورد تأييد، معاينه شده و نتيجه در پرونده آنها ثبت شود. چنانچه بيماري ناشي از كار در فرد تشخيص داده شود كارفرما مكلف است اين فرد را بدون كاهش حق‌السعي در قسمت مناسب ديگري به كار گمارد. در صورت تعدد اين بيماران وزارت كار مكلف است تا از محيط
ادامه در اسلايد بعدي
قوانين ايمني و سلامت حرفه‌اي در ايران
كار براي كنترل موارد ايمني و سلامت بازديد به عمل آورد و با بررسي شرايط و در صورت لزوم براي پيشگيري از بيماري‌هاي محيط كار كميته حفاظت فني و بهداشت كار توسط وزارتخانه‌هاي كار و بهداشت تشكيل خواهد شد. وظيفه كميته مذكور برقراري ارتباط ميان وزارتخانه‌هاي مسئول و كارفرما مي‌باشد و اين كميته از افراد متخصص با تأييد وزارتخانه‌هاي مسئول تشكيل مي‌شود (ماده 91 الي 93 قانون كار).
در صورتي كه كارفرما در مورد ايمني و سلامت حرفه‌اي قصور كند برطبق قانون ملزم به جبران خسارت و مجازات خواهد بود و در صورت قصور كارگر، كارفرما مسئوليتي نخواهد داشت (ماده 94 و 95 قانون كار).
به منظور اجراي صحيح اين قوانين و ضوابط حفاظت فني و سلامت كاركنان اداره بازرسي وزارت كار تشكيل شده كه وظايفي از قبيل نظارت براجراي قوانين، آموزش مسائل ايمني و سلامت، بررسي اشكالات قوانين، رسيدگي به حوادث كاري و بازرسي‌هاي منظم بر طبق فانون دارد. نحوه بازرسي و شرايط بازرسان نيز در قانون پيش بيني شده است ( قانون كار مواد 96 الي 106).
موازين مربوط به ايمني و بهداشت كار
موازين مربوط به مسائل ايمني و بهداشت كار معمولا به سه دسته تقسيم مي‌شوند:
موازين يا استاندارد‌هاي مربوط به ضوابط كلي: اين دسته از موازين شامل اسنادي با عنوان كلي ايمني و بهداشت كار، جلوگيري از حوادث ناشي از كار، خدمات خدمات بهداشتي كار و نيز بازرسي خدمات بهداشتي است.
موازين مربوط به خطرات معين: اين دسته شامل موازيني است كه در جهت حمايت كارگران و به طور كلي كاركنان در مقابل نوع خاصي از مخاطره به تصويب رسيده است.
موازين مربوط به ايمني در بخشهاي خاصي از فعاليت اقتصادي: اين موازين همانطور كه از عنوان آن بر مي‌آيد، شامل ضوابط، راهنمايي‌ها و توصيه‌هايي براي پيشگيري از مخاطراتي مي‌باشد كه ممكن است در بعضي شاخه‌هاي فعاليت اقتصادي بروز كند. (حقيقي 1379، 112-113)
روشهاي متداول بررسي و اقدام در زمينه بهداشت و ايمني محيط كار
شناسايي خطر و ارزيابي ايمني روشهاي مختلفي دارد, از جمله اين روشها مي توان به مميزي ايمني, آناليز ايمني شغل و ... اشاره نمود. منظور از آناليز ايمني شغل مطالعه و آناليز کليه مراحل و فعاليت هايي مي باشد که جهت رسيدن به هدف اصلي يک فعاليت انجام مي شود. شناسايي خطر و ارزيابي ايمني روشهاي مختلفي دارد, از جمله اين روشها مي توان به مميزي ايمني, آناليز ايمني شغل و ... اشاره نمود. منظور از آناليز ايمني شغل مطالعه و آناليز کليه مراحل و فعاليت هايي مي باشد که جهت رسيدن به هدف اصلي يک فعاليت انجام مي شود.
روشهاي تامين سلامت كاركنان در محل كار: شامل روشهاي طبي، روشهاي كنترل محيط و روشهاي روانشناسي است. در اين مقاله بر روي اين روشها صحبت مي‌شود.
ارگونومي: به مطالعاتي اطلاق مي‌شود كه در آن ساخت تركيب و سازمان كار طراحي تجهيزات شغل و محل كار در رابطه با عامل انساني مورد بررسي قرار مي‌گيرد و در اين روشها به مسائل فيزيولوژيكي، ادراكي و تاحدي رفتاري انسان توجه مي‌گردد.
روشهاي بيومكانيكي: اين روشها تعامل فيزيكي بين انسان و سيستم مكانيكي اطراف او را مورد نظر داشته، ابزار، تجهيزات و تسهيلات محل كار را در اين رابطه مورد مطالعه قرار مي‌دهد.
مهندسي سيستم ها: در اين روش با توجه به اصول سيستم‌ها تمامي اجزاي موجود شناسائي شده و با استفاده ار روشهاي تجزيه و تحليل كمي مسائل ايمني را مورد مطالعه قرار مي‌دهد.
روشهاي اكتشافي: در اين روشها با مطاله در نحوه توزيع و تشخيص بيماري‌ها و روشهاي آماري و مقايسه ميزان سلامت و ايمني مورد تحليل قرار مي‌گيرد.
روشهاي رفتاري: در اين روشها براي بررسي ايمني و سلامت از متغير هايي نظير رضايت از كار ، انگيزش، مشاركت و عواملي از اين دست پرداخته مي‌شود كه در اين مقاله از اين روشها نيز استفاده مي‌شود (ميرسپاسي 1375، 239-240).
مديريت ايمني و سلامت محيط كار
جراحت‌ها و بيماري‌هاي مرتبط با كار باعث ضايع شدن منابع انساني سازمان مي‌شود و افزايش تصادفات در كار باعث ايجاد اختلال در خطوط پايين سازمان مي‌شود كه اين عوامل علاوه بر زيان مالي موجب عدم توانايي سازمان در نگهداري كاركنان توانمند مي‌شود. ايمني و سلامت حرفه‌اي تنها رعايت حال ديگران نيست بلكه يك جنبه ضروري و اساسي از بهره‌وري هر سازماني مي‌باشد و اگر سازمان‌ها بتوانند نرخ و مقدار حوادث حرفه‌اي، بيماري‌ها و استرس نامطلوب را كاهش دهند، كيفيت زندگي كاري كاركنان بهبود پيدا كرده و آنها اثربخش‌تر خواهند بود. تصادفات كمتر، بيماري‌ها و علائم استرس كمتر و وجود كيفيت زندگي كاري نتيجه موارد زير است:
بهره وري بيشتر مطابق با روزهاي زيان و غيبت كمتر.
اثربخشي بيشتر از كاركناني كه بيشتر درگير كار شده‌اند.
كاهش نرخ استراحت‌هاي پزشكي و استعلاجي و پرداخت ها به علت دعاوي عليه شركت.
كاهش نرخ ترك خدمت و غيبت مطابق با افزايش رضايت كاركنان.
افزايش انعطاف‌پذيري و قابليت تطبيق در محيط كار در نتيجه افزايش مشاركت و احساس مالكيت.
نرخ انتخاب بالاتر به دليل افزايش جذابيت سازمان به عنوان يك قسمت از كار.
ايجاد يك محيط كار ايمن از نظر عقلي قابل قبول است و در اين راه تعهد مديريت عالي بسيار اهميت دارد و رويكرد آينده نيز اتكا به رهبران ايمني است (استون 2004، 651-652).
عوامل كليدي بهبود ايمني و سلامت حرفه‌اي محيط كار
فرهنگ
بدون يك فرهنگ مناسب با اين اعتقاد كه جراحت‌ها و بيماري‌ها مي‌توانند قابل اجتناب باشند افراد شروع به مريض شدن، زخمي شدن و مردن خواهند كرد. افراد شروع خوبي در محيط كار نخواهند داشت و امكان ترك خدمت افراد شايسته وجود دارد. پيروي از رويه‌هاي توسعه، ارتباطات درست آموزشي، توجه به جزئيات، هماهنگي، مسئوليت فردي، آموزش كلي و جزئي كاركنان و افزايش دقت افراد ارزش‌هاي اساسي يك فرهنگ مناسب مي‌باشد و تعهد به آنها بايد از مديريت عالي آغاز شود و به سمت مشاركت همه كاركنان در ايمني و سلامت حرفه‌اي برود.
سيستم ها
در سازمان‌ها سيستم‌هاي مرتبط با ايمني و سلامت حرفه‌اي بايد حاضر و فعال باشند. اين سيستم‌ها شامل القاء، آموزش، سياست‌ها، استانداردها، مميزي، فعاليت‌هاي ايمني، ارزيابي عملكرد و طرح‌هاي بهبود مي‌باشند. به علاوه اين سيستم‌ها بايد شامل مكانيزم‌هاي رسمي و بادوام براي شامل شدن همه كاركنان در برنامه‌هاي ايمني و سلامت حرفه‌اي باشند. اساس اين كار ايجاد يك فرهنگ حمايت كننده و حذف رويه‌هاي بوروكراتيك است تا اهداف فراموش نشده و كاركنان آسيب نبينند.
سخت افزار
شامل طرح، وسيله و مواد است. نكته مهم در اينجا طراحي خريد، نصب و عمليات بر اساس نياز‌هاي ايمني است. در تهيه سخت افزار بايد دغدغه‌هاي ايمني و سلامت در نظر گرفته شود و از مناسب بودن و ايمني آن اطمينان حاصل شود (استون 2004، 653).
