کتاب ترس از دیدگاه روانکاوی و نقش آن در شکل گیری شخصیت فردی و اجتماعی انسان

نویسنده: هامبورگ یولای
مترجم: محمد راه رخشان

کتاب ترس از دیدگاه روانکاوی و نقش آن در شکل گیری شخصیت فردی و اجتماعی انسان نوشته‌ی هامبورگ یولای، به بررسی علل ترس و تأثیر آن بر زندگی افرا می‌پردازد.

ترس یکی از پدیده‌هایی به شمار می‌رود که نقش بسیار تعیین کننده‌ای در تکامل انسان ابتدایی داشته است. همچنین در شکل گیری و توضیح شخصیت انسان و روابط اجتماعی وی، ترس جزء یکی از فاکتورهای اساسی‌ای محسوب می‌شود که درست سنجیدن نقش آن در روانشناسی و روانکاوی و همچنین در جامعه شناسی بسیار حائز اهمیت است.

در بخشی از کتاب ترس از دیدگاه روانکاوی و نقش آن در شکل گیری شخصیت فردی و اجتماعی انسان می‌خوانیم:

نادیده گرفتن هر کدام از صور ترس‌های مربوط به دوره‌های رشد و یا به گفته دیگر عدم آگاهی بر این ترس‌ها در دوره‌های خاص تظاهر آن‌ها و از سوی دیگر وقفه‌های طولانی و غیر طبیعی در گذار از یکی و رسیدن به دیگری و حتی جابجایی آن‌ها همگی نشان دهنده رشد غیر طبیعی فرد به لحاظ روانی هستند. روانکاوان «مکتب وین» بر این حالت (تظاهر غیر طبیعی ترس) نام «اختلال رشد شخصیت» را نهاده‌اند و طبقه بندی روشنی را از تظاهرات موقعیت‌های مختلف از یک جهت و ارتباطات معین بین این موقعیت‌های رشدی را از طرف دیگر مورد بررسی قرار دادند.

در این بررسی‌ها برای مثال واضح شده است که تربیت کاملاً آزاد فرد بدین معنی که انجام همه کاری و همه چیز برایش مجاز باشد، زمینه شکل گیری شخصیت بیمارگونه و توأم با اختلالات متعدد را می‌سازد و از طرف دیگر تربیت مستبدانه که سختگیری‌های متعددی را در راه خلاقیت و فعالیت آزاد کودک اعمال می‌دارد، می‌تواند موجب «واپس زایی» در رشد شخصیت کودک بگردد. این مدل جدید که توضیح‌گر چگونگی شکل‌گیری ترس‌های مربوط به رشد و اجتناب ناپذیر بودن آن‌ها می‌باشد و از طرفی لازم بودن تظاهر ترس‌های رشد را اثبات می‌کند، علیرغم اینکه بسیار کارساز می‌باشد هنوز بسیار جای بحث دارد.